Wetenschap

Astronauten van de SpaceX-missie Polaris Dawn zijn na hun historische ruimtewandeling teruggekeerd op aarde. Op een livestream was te zien hoe hun capsule met parachutes afdaalde en neerkwam voor de Amerikaanse kust. ‘Splashdown van de Dragon bevestigd. Welkom terug op aarde’, meldde ruimtevaartbedrijf SpaceX op berichtendienst X.

Als je aan het autorijden bent en je ogen dreigen dicht te vallen, kun je maar weinig doen om wakker te blijven. Een raampje open doen, kauwgom kauwen of meezingen met muziek, dat helpt allemaal niet of niet voldoende. De beste oplossing is een combinatie van slapen én koffie.

Eerst lachen, maar daarna nadenken. Lokt een wetenschappelijk onderzoek precies deze kettingreactie uit, dan komt-ie in aanmerking voor de jaarlijkse Ig Nobelprijs. Ook dit jaar zaten daar weer pareltjes tussen, inclusief uit Nederland.

De egel heeft het zwaar in Nederland, maar met een paar simpele ingrepen kunnen mensen met een tuin het leven van het diertje veraangenamen. Dit weekend keken Nederlanders uit naar egels voor de tuintelling.

Terwijl Max Verstappen in Bakoe over het circuit scheurt, vindt nu in Zuid-Afrika een autorace plaats van een heel ander kaliber. Hightech zonnewagens racen van Johannesburg naar Kaapstad. Nederland behoort tot de favorieten. ‘We willen met innovaties een duurzamere wereld creëren.’

Astronomen hebben mogelijk de tot nu toe zwaarste planeet in het heelal gevonden. Het gaat om een gasreus in het sterrenstelsel Grote Beer, die elf keer zo zwaar is als Jupiter. De planeet wordt een 'super-Jupiter' genoemd.

Kippen houden wel van een wormpje, toch zijn ze al decennialang veroordeeld tot een plantaardig dieet. Kan dat niet anders? ,,De kip hoeft niet vega”, concludeert Anna Dörper uit onderzoek voor de Wageningen Universiteit. Gek genoeg reageert de Dierenbescherming terughoudend. Want ja, is die larf er wel blij mee dat hij op het menu staat?

Eric-Jan Wagenmakers van de Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft dinsdag een satirische Nobelprijs ontvangen voor zijn onderzoek naar de kansen op kop of munt. Ook een ander UvA-team won een zogenoemde Ig Nobelprijs.

In het oosten van Groenland stortte vorig jaar een 1.200 meter hoge bergtop in, als gevolg van stijgende temperaturen. Het veroorzaakte een megatsunami die negen dagen lang duurde en seismische golven over de hele aarde stuurde.

Mag je bedreigde weidevogels beschermen door de beschermde steenmarter te doden? Dierenbeschermers staan als kemphanen tegenover elkaar.

Praten lucht niet altijd op. Het overmatig bespreken van zorgen kan psychische problemen ook vergroten. In Rotterdam loopt het eerste grootschalige Nederlandse onderzoek naar ‘co-rumineren’ onder meiden – vooral zij doen dat relatief veel.

Denkfouten in het hedendaags ontwerp gefileerd door ontwerpwetenschapper Jasper van Kuijk. Deze keer: de scootmobiel.

Hvaldimir, de ‘spionagewalvis’ die sinds 2019 langs de Noorse kust zwom, werd eerder deze maand dood gevonden. Het gebruik van spionerende zeezoogdieren gaat terug tot de Eerste Wereldoorlog.

Na het succes met covid ontwikkelt de medische wereld ook mRNA-vaccins tegen allerlei andere infectieziekten. Een dwarse Deense onderzoeksgroep waarschuwt: wie hiermee is gevaccineerd tegen de ene ziekte, is mogelijk juist vatbaarder voor andere. Hun bevinding ontlokt veel kritiek.

Na een paar extreem droge zomers was dit voorjaar heel nat en de zomer warm. Wat deed dat met de natuur in Nederland? ‘De eerste eikels vielen in augustus al van de bomen.’

De astronauten van de Apollo-missies hebben sinds 1969 vele stenen van de maan naar de aarde gebracht. Kunstenaar Erika Blumenfeld nam het initiatief om die stenen digitaal te reconstrueren. „Elke steen heeft een verhaal.”

Zoogdieren zijn de enige dierklasse waarbij vooral de nieren de zouthuishouding reguleren.

Voer duizenden modderwormpjes dronken en ze finishen later op een hindernisbaan. Dat zegt iets over hoe zwermen bewegen, ontdekte een Amsterdams onderzoeksteam. De studie sleepte donderdag een van de Ig Nobelprijzen in de wacht, de ludieke versie van de Nobelprijs.

Als toegewijd wetenschapper hoef je je allang niet meer te schamen als je onderzoek bekroond wordt met een Ig Nobelprijs.

Een nieuwe chatbot boekt succes bij het ontzenuwen van complottheorieën. Deze AI-toepassing wist het geloof in samenzweringstheorieën bij honderden proefpersonen minder hardnekkig te maken.

Vandaag is voor het eerst een commerciële ruimtewandeling gemaakt. Is dit de volgende stap in het realiseren van ruimtereizen naar bijvoorbeeld de maan of Mars? En kunnen we dan allemaal zo'n reisje boeken of blijft dat iets voor de allerrijksten?

Mensen die in complottheorieën geloven zijn vaak ongevoelig voor tegenspraak. Maar met kunstmatige intelligentie kunnen zij wel degelijk ‘bevrijd’ worden.

In koninklijke slaapkamers werd in West-Europa lang niet altijd geslapen. Het waren ceremoniële ruimtes met een bed erin. Slapen doen de koningen „bij hun maîtresse of bij hun vrouw”.

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: kanshebbers voor de prijs Astronomy Photographer of the Year.